یا لطیف
اساس دهر بر پایه نسبت هاست و زمین و زمان هم جز پدیدارهایی برای نمود این نسبت ها چیز دیگری نیستند. در این ره گذر که همه چیز را نسبت ها مشخص می کنند آدمی نیز جز از گذر همین نسبت ها تعریف نمی شود... نسبت جز تعریف نوع ارتباط پدیده ها و مفاهیم چیز دیگری نیست و ما به همان مقدار کامل هستیم که این نسبت ها در درون و برون مان کامل، دقیق و معنا دار باشند. این نسبت ها خود به ظاهر و باطن تقسیم می شوند و در هر کدام نیز همین حکم کمال صادق است...از منظری دیگر؛ نسبت به طولی و عرضی قابل تقسیم است و در تمامی این تقسیم ها تناسب جایگاه مهمی خواهد داشت...
و شیطان که اولین گناه- یا لااقل اولین گناه که ما می دانیم- را مرتکب شد اشتباهش جز از عدم درک صحیح نسبت ها حاصل نشد که در مقام قیاس بر آمد که "خلقتنی من نار"...و پی به آن نسبت که میان خداوندگار و انسان پدید آمده بود که "نفخت فیه من روحی" نبرد.
و یوسف را گفته اند که زیباترین انسان بود چون تمامی تناسب ها و قراین در وجود او ظاهر بود...این نسبت دقیق و معنادار و زیباست که یوسف را احسن و اجمل می کند...این نسبت که در یوسف دیده می شود همان نسبت ظاهر است که نام جمال می گیرد و داستانش احسن القصص...
در نسبت باطن هم همین ملاک ها وجود دارند و ما تا جایی کامل هستیم و اساسا در دایره اشرف مخلوقات که این نسبت ها در تمام زندگانی مان نمود و بروز داشته باشند...ما بایستی نسبت صریح و دقیق مان را با همه مفاهیم کلی و جزئی و همه پدیده ها و پدیدارها معلوم نماییم. مثلا مگر ایمان چیزی جز مشخص کردن نسبت با معنا و مفهومی به نام غیب است که در ابتدای قرآن به عنوان مهم ترین نشانه متقین آمده است؟"الذین یومنون بالغیب"...
و اساسا جاذبه و دافعه هم چیزی جز همین مشخص کردن نسبت خود با مفاهیم اخلاقی و غیر اخلاقی نیست. و چه زیباست و چه فخری دارد که آن که بر بالای این قله عظیم جاذبه و دافعه ایستاده کسی جز امام متقین نیست. او که در اوج تبیین و تعریف نسبت هاست و نسبت خود را با همه چیز و همه کس بدون هیچ ترس و واهمه مشخص کرده است.
و بر هم خوردن این نسبت ها و تناسب هاست که از جان جز کالبدی مضحک و خنده دار و از دین جز پوستینی وارونه باقی نخواهد گذاشت.


پی نوشت:
1. جواب نامه آن دوست قدیمی را برایش فرستادم.شاید بعدها اگر لازم شد بخش هایی از آن را این جا گذاشتم.

برچسب‌ها: پستونوشت